شناسایی عوامل موثر بر فرار از مالیات بر ارزش افزوده در شهر تهران

هدف پژوهش حاضر که با روش توصیفی پیمایشی صورت گرفت، شناسایی عوامل سازمانی موثر بر فرار مالیات بر ارزش افزوده در شهر تهران بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه متخصصان و کارشناسان اداره کل ارزش افزوده شهر تهران و مودیان مالیاتی این اداره تشکیل دادند. از بین این افراد بر اساس روش نمونه گیری تصادفی متناسب با حجم و از طریق فرمول تعیین حجم نمونه کوکران تعداد 382 نفر مودی و 132 نفر کارشناس انتخاب گردید. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی صوری ، محتوایی و روایی سازه(تحلیل عامل ) آن تایید شد. پایایی ابزار پژوهش از ضریب آلفای کرونباخ 0.94 برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل عاملی، تی تک متغیره از طریق اس پی اس اس و مدل معادلات ساختاری از طریق نرم افزار ایموس استفاده شد. یافته ها نشان داد؛ از نظر مودیان و متخصصان، بعد سیاسی بالاترین رتبه و بعد قانونی پایین ترین رتبه را در عوامل موثر بر فرار مالیاتی به خود اختصاص داد. بیشترین میانگین در بعد اقتصادی از نظر متخصصان مربوط به« وجود اقتصاد زیرزمینی « و از نظر مودیان« فقدان ثبات اقتصادی» و در بعد سیاسی از نظر متخصصان« عدم اطمینان به شفافیت نظام مالیاتی» و از نظر مودیان « ضعف تعهد مقامات مسئول دولتی به وعده های خود» بود. در بعد فرهنگی-اجتماعی« تصور پایین بودن احتمال کشف تخلف» از نظر متخصصان و از نظر مودیان « وجود فرهنگ پنهان سازی و عدم شفافیت اطلاعات مالی در بین عموم جامعه » و در بعد سازمانی از نظر متخصصان« عدم توانایی در کشف مبادلات و داده های غیر واقعی و تقلبی» و از نظر مودیان«ناکافی بودن سیستم اطلاع رسانی و آموزش به مودیان» بیشترین میانگین را به خود اختصاص داد. در بعد قانونی از نظر متخصصان« تعبیر و تفسیر به رای قانون» و از نظر مودیان« حجم بالای بخشنامه ها و دستور العملها» و «عدم آگاهی مودیان مالیاتی از قانون و مقررات » بیشترین میانگین را دارا بود.یافته ها همچنین نشان داد بین عوامل موثر بر فرار مالیات از نظر متخصصان و مودیان با توجه به سن، سابقه خدمت و رده شغلی تفاوت معنی دار وجود دارد.